Βιβλίο

Στο τελευταίο της βιβλίο, Not for Profit, η Martha Nussbaum ισχυρίζεται ότι οι ανθρωπιστικές επιστήμες είναι απαραίτητες στις δημοκρατικές κοινωνίες, ενώ ασκεί κριτική στην νοοτροπία της παιδείας που αξιολογείται με βάση το οικονομικό αντικρύσμα. Χωρίς τις ανθρωπιστικές επιστήμες, οι πολίτες αδυνατούν, για παράδειγμα, να ασκήσουν κριτική στην εξουσία.

Ο David Brooks των New York Times γράφει ότι οι περισσότεροι δεν αισθάνονται ότι έχουν την πολυτέλεια για πτυχία χωρίς εγγύηση επαγγελματικής αποκατάστασης. Υποκύπτοντας λίγο στο πνεύμα της αγοράς, προσπαθεί μεταξύ άλλων να υπερασπιστεί τις ανθρωπιστικές επιστήμες μέσω του επιχειρηματικού πλεονεκτήματος που προσφέρουν.

Και οι δυο απόψεις ανήκουν σε μια γενικότερη αντίληψη ότι η οικονομική κατάσταση και οι δυνάμεις της αγοράς έχουν οδηγήσει τις ανθρωπιστικές επιστήμες σε κρίση.

Μη κατηγορείτε την αγορά, λέει όμως ο Gary Saul Morson, σύμφωνα με τον Edward Oakes στο άρθρο του "Οι Μπούρδες τους Διώχνουν": η κρίση των ανθρωπιστικών σπουδών οφείλεται σε ‘συγκατάβαση, στο γεγονός ότι η λογοτεχνία διδάσκεται σαν να ήταν σταυρόλεξο, και στον ιστορικισμό’. Λέει ο Morson:

"Όλο και πιο συχνά, το ενδιαφέρον για τη λογοτεχνία κλονίζεται επειδή διδάσκεται σαν να ήταν σταυρόλεξο. Σύμφωνα με αυτήν την ιδέα, για κάποιο λόγο, οι συγγραφείς ποτέ δεν εκφράζονται άμεσα, αλλά επινοούν ένα περίπλοκο κώδικα από εικόνες, παρηχήσεις, δυσνόητες αναφορές, βιβλικές παραπομπές, ενδογλωσσικά λογοπαίγνια, συγκεκαλυμμένα τσιτάτα και – πάνω απ’όλα – σύμβολα. Οι φοιτητές μαθαίνουν γρήγορα πώς να εντοπίζουν σύμβολα. Ως έσχατη λύση, υπάρχει πάντα το νερό, γιατί σε κάθε αφήγημα, κάποιος αργά ή γρήγορα θα πλυθεί ή θα πιει νερό. Έτσι ο φοιτητής ξαμολιέται ανακαλύπτοντας αναφορές στην βάφτιση, στον κατακλυσμό, στο ενάμνιο υγρό. Παίρνει άριστα και μετά απ’αυτό δεν ξαναπιάνει μυθιστόρημα στα χέρια του."


(φωτό: έργο του Theodore Roussel στην Tate)